ogenblikstemming

Ik haal weer een stukje tekst uit het prachtige boek ‘Boswerk’ met tekst van Jan Kleefstra:

…’Een groep pimpelmezen komt naar het meer luisteren. Zonder wind praat ze niet…’

Ik zie het voor me. Een groep kwetterende pimpelmezen, omhoog en omlaag vliegend door en langs de bomen en elkaar ontwijkend en weer opzoekend. Ze zijn opeens aan het einde van het bos gekomen en daar is dan, onverwacht, de ruimte, de leegte, de stilte.
En ze vallen ook stil, nestelen zich naast en boven elkaar op de verst reikende tak en zwijgen, kijken en dan komt het luisteren.
Ze luisteren naar het meer dat zwijgt nu de wind is verdwenen. Golfjes zo klein en zo weinig beweeglijk dat ze ook stilte zijn. Zo zwijgt het meer. Zonder wind, is ze stil.
Het meer is in rust na de afgelopen herfststormen. Toen ratelde het, klapte en klopte het, schreeuwde en brulde het.
Maar nu niet. Als de wind zwijgt, zwijgt het meer mee. Komt het tot een rust die zo bijzonder is dat zelfs de altijd kwetterende pimpelmezen zwijgen.
In gedachten zit ik daar ook en voel de rust bij me binnenkomen en door mijn lijf verspreiden. Mijn gedachten waren als de pimpelmezen en hebben nu ook rust gevonden. Zo kan een stukje tekst je een reis laten maken in jezelf.

Ik heb altijd gedacht dat planten en bomen weerloos waren tegen aanvallen van buitenaf maar door allerlei wetenschapelijk onderzoek blijkt dat zij meer kunnen dan alleen maar daar staan, bloeien, zaad maken en verdorren. Zij geven elkaar informatie door onder de grond maar reageren bijvoorbeeld ook op het geluid dat rupsen maken die aan hen knagen. Wetenschappers hebben met een lasermicrofoon het geluid opgenomen van knagende rupsen op kruisbloemen van het geslacht Arabidopsis. Die vibraties werden vervolgens afgespeeld op kruisbloemen die nog niet waren aangeknaagd door de rupsen. Als reactie daarop maakten de planten veel mosterolie aan in hun bladeren. Mosterolie is giftig voor rupsen en beschermt de plant tegen vraat. De kruisbloemen reageerden alleen op de vibraties van de etende rupsen. Dus al kunnen planten niet wegrennen voor een zich voletende vijand, ze kunnen zich wel verdedigen. Dit las ik in NU.nl/ Dennis Rijnvis.

Hoe meer je leert over wat er gebeurt binnenin de natuur, hoe meer bewondering je krijgt voor al die planten en dieren en hoe zij zich staande weten te houden.

Het leuke is dat als je zelf iets met plezier doet, een ander erdoor aangestoken kan worden. En dat gebeurde vanochtend en ik denk dat er nu in een andere huiskamer ook geknipt en geplakt wordt om nieuwe fabeldieren te laten ontstaan. Ikzelf deed vanochtend ook mee en ging vanmiddag door en er ontstonden weer twee wonderwezens die ik vanavond op de computer een beetje bewerkte.

Tijdens het wederom opruimen van wat stapeltjes papier kwam ik deze spreuk tegen:

‘Bekijk het van de zonnige kant;
hoe oud je ook bent,
je bent altijd jonger dan je ooit zult zijn’.

Ik weet niet van wie deze spreuk is maar hij bevalt me zeer. Omdat ik even wat minder ben zit ik weer wat meer thuis te spelen met wat ik heb gemaakt en opeens verschijnen er strepen in mijn knipsels.

Gisteren kreeg ik uit een gedicht de regel:’ neem ruim, zei de zee’. Daarna kwam bij mij in vijf minuten schrijftijd het volgende boven:

Ik denk direct: neem ruimte. Ruimte om te leven, te ontspannen en neem die ruimte ruim. Laat je niet beknellen door opgelegde regels, maar adem ruimte in en om je.
‘Neem ruim’ doen sommigen in negatieve zin. Ze nemen en nemen als rupsjes Nooitgenoeg. Zij beperken de ruimte om hen heen en in hen door hem vol te stouwens met hebzucht.
Nee, dan ga ik voor ruim nemen van de denkbeeldige ruimte in en om mij en vul die met mooie schepsels in woord en beeld en voel me daar goed en rustig bij.
En ook de zee neemt haar ruimte in en geeft wat ruimte af tijdens ebtijd en neemt die ruimte weer terug tijdens vloedtijd.
Maar zij geeft ook volop ruimte in het ruim van haar waterbuik. 

Vandaag liep wat anders dan gedacht vanwege een lichamelijke mankementje, maar aan het eind van de ochtend voelde ik me weer goed genoeg om lekker op het balkon wat te zitten knipselen en later ermee op de computer te spelen. Hopelijk morgen zover dat ik weer kan labyrintlopen.

Wat ben ik blij dat mijn verslaving alleen leuke dingen oplevert. Vandaag en gisteren, net als in Drenthe, lekker buiten zitten knippen overdag en in de avond binnen koppen, lijven, benen, armen, en extra’s bijeen zoeken uit de vele doosjes die op tafel staan. Zo kom ik de stille uren wel door. Hier twee voorbeelden van wat een verslaving je op kan leveren. De eerste heb ik met mijn telefoon nog wat bewerkt, de tweede is zoals hij in mijn boek zit.

Afgelopen week was ik met jongste dochter en schoonzoon in Koekangen, Drenthe.
We verbleven in een heerlijke boshut, temidden van een tuin waarin het zo heerlijk stil was dat ik het heb opgeslagen voor later. We gingen naar Meppel, wat een leuk centrum, wandelden op de hei, door bos, gingen natuurlijk heerlijk lunchen en verder lagen of zaten we te lezen, te puzzelen, wonderwezens te maken. Kortom, ik had een heerlijke week. We waren de dag na de storm ook in een bos en daar waren heel veel bomen omgewaaid en soms konden we gewoon niet verder en moesten we omkeren. Wat minder fijn was dat op de eerste dag er een vogeltje dood in de tuin lag en ook op de laatste dag was er een vogel die uren stil voor zich uit bleef staan kijken en de volgende dag dood in het gras lag. Ik heb er een foto van gemaakt zodat er toch nog wat van hem achterblijft.

Uit een overvol zakje uitgeknipte woorden/zinnen kies ik er drie: lenig van geest, speeltuin, vreemd gedrag. Dat bracht mij tot de volgende overpeinzing:

Stram van lijf en leden maar nog lenig van geest, zo voelt mijn herfsttijd. In gedachten kan ik veel, doe ik veel en verveel ik me niet. Mijn creatieve geest is een speeltuin. Ik kan er van alles mee en wat voor een ander misschien lijkt op een vreemd gedrag, voor mij is het gewoon. Ik laat wonderlijke wezens op papier ontstaan, rijg woorden aaneen die nog niet zo samen geweest zijn, meng kleuren en vormen tot een speels geheel of totale mislukking die ook goed is.
In de speeltuin van mijn geest is geen goed of fout maar plezier in het ontdekken en maken. Lenig van geest zijn is genieten van bijna niets. Wat opgeplakte woorden, uitgeknipte vormen, ogen die dingen zien die bijna verborgen waren.
Speeltijd is niet aan jeugd gebonden maar kan tijdloos zijn en niets is vreemd of raar, het is gewoon anders. En dat maakt dat je in je eigen herfst of zelfs winter, de vruchten kunt plukken van de zaadjes die je ooit hebt geplant.

’…een mees windt de tijd op, de sparren woelen wat grond op om elkaar steviger vast te grijpen…’

Deze zin uit Boswerk inspireerde mij tot het volgende:

Hoe zou die mees dat doen? Even eerder dan anders aan het ochtendgezang beginnen zodat het net is of het later is? Kun je, behalve bij een klok, de tijd opwinden? Kun je je eigen tijd beïnvloeden? Je levenstijd stopzetten kan, maar of je hem ook sneller of langzamer kunt laten lopen? Voor je gevoel misschien wel. Net zoals een paar minuten voor een rood stoplicht wachten gevoelsmatig langer duurt en iets heel fijns korter.
En onder de mees de voeten van de sparren in de bosgrond. Soms komen ze omhoog, drukken de grond weg, zoeken naar verbinding met andere wortels van naaststaande sparren. Samen sta je sterk denken ze. Maar soms kan het tegen je werken als de storm zo zwaar is dat de zwakste het niet meer houdt en in zijn val de buren meesleurt. Maar als ze echt goed in de grond verankerd zijn kunnen de sterkste bomen de zwakste overeind houden. Ze hebben elkaar dan in de houtgreep.

Gisteren zag ik in Drente heel veel bomen die omgevallen waren door de storm. Veelal een enkele boom, soms jong, soms al oud, soms enkele bomen samen. Dit zag ik nadat ik bovenstaand stuk al had geschreven.