Het is al weer een tijdje geleden dat ik schreef over oude beroepen in de Franse tijd in Haarlem en omgeving. Ik ben bij de C gebleven en ga nu weer verder. In 1796 waren er vier Capelaans maar wel 18 casteleyns. Ik denk dat er ook vrouwelijke waren want er staat casteleyn(es). Waren de Capelaans niet ouder dan 45, de cateleyns werden wel ouder in hun beroep. Maar boven de 65 was er niet een. Ik noem gewoon even de beroepen verder op met een C, dat is wel te doen:

Cathegesemeester (2), cherge (1), chirurgijn+k (29), cipier (1), clerck (8), coffyschenker (1), collecteur (9), commandant (2), commissalenhouder (1), commissaris (6), comptoirbediende (42), compagniebediende (1), conrector (1), couranteloper (2), courantier+k (3).

De enige beroepen die met een hoofdletter werden geschreven hadden met een geloof te maken.

Waren er ook vrouwen actief in en rond de kerk? Jawel. Als catechiseermeeesteres of aanzegster, als mantelverhuurster (rouwmantels), schoonmaaksters, stoelenzetters of stovenverhuursters. In de marge dus en daar is in veel gevallen nog niet veel veranderd sindsdien.

Ik ‘ knip’ even iets uit een stuk over chirurgynen:

“De exercitie van het Chirurgijns-ambt bestaet in drie poincten, de functie van de Chirurgie, van Hayrsnyden ende Baertscheeren”. In feite kwam het erop neer, dat alle verrichtingen aan het lichaam van de mens met een scherp werktuig behoorden tot het vak van de chirurgie.Hoe veelzijdig de taak van een chirurgijn was blijkt uit het werk van Goverd van den Berg, van 1781 tot aan zijn dood in 1808 chirurgijn te Rijnsburg. Hij leverde bijvoorbeeld medicijnen aan het weeshuis van Rijnsburg en samen met een andere chirurgijn ontving hij ook een somma van zes en zeventig cent per persoon per jaar, “daaronder gerekend het scheerloon van de Personen in het Weeshuis”.
Zoals bij vele beroepen bleef ook dit dikwijls lang in de familie.

De chirurgijnen beoefenden tot op hoge leeftijd hun beroep. Ik was ook benieuwd wat een courantier ook weer was. Ik moest het weten want ik had er al eens over gelezen en jawel, ik weet het weer. Ik zet dat in een ander stuk anders wordt het zo’n lap woorden. Het moet wel leuk blijven om te lezen.
Sorry voor het verspringen van het lettertype, maar hij doet niet altijd wat ik wil. Is op zich ook wel leuk, een eigenwijze computer die zelf bepaalt hoe het eruit komt te zien. Ik gun hem dit pretje.