Ik zat vanavond wat te bladeren in het ‘Zeemanswoordenboek’ van Jacob van Lennep en dan weet je dat dit een oud boek is want hij leefde van 1802 tot 1862. Allerlei scheepstermen en spreekwoorden worden erin uitgelegd en soms in een taal waar ik niets van snap. Ik ben dan ook geen zeevrouw en leef niet in de 19e eeuw, dus dat is niet zo gek. Maar het is heel leuk om door te lezen en ik heb het al een paar keer gedaan. Vanavond moest ik denken aan mijn verjaardag afgelopen zondag toen er voor mij werd gezongen en dat werd afgesloten met een driewerf’ hoera’. En over dat woord staat er ook iets in. Lees maar mee.

Houzee, of hoezee.
Echte Hollandsche uitroep, doch verdrongen door ‘t Hoogduitsche of liever Kozaksche
Hoera…
…Hoera is een bloote schreeuw, waarin zich geen denkbeeld ter waereld aanhecht. Hou-zee daarentegen (zoo als de oude zeelui roepen) geeft te kennen: ‘ blijf in zee, al splijt de mast, al kraakt de kiel, al scheuren de zeilen, blijf in zee, al bulderen de orkanen, al ratelt de donder, al zocht elk de haven!’ – maar ook op de levenszee- ‘ laat u niet afschrikken, door tegenspoeden, door onheilen, door laster, door volksgeschreeuw- Hou-zee! Hou moedig zee!’

Bij Wikipedia zie ik staan dat de roep een verbastering zou zijn van het Engelse ‘ hussa’ of ‘ huzza’ dat ‘ hijsen’ betekent.

Ik moet ook direct denken aan de NSB die het woord als groet gebruikte tussen 1933 en 1945. volgens de overlevering is die groet ontstaan in IJmuiden in 1933 tijdens een vergadering waar de spreker Van Geelkerken de stampvolle zaal toeroept, met gestrekte arm,: Hou zee!
Die roep van De Ruyter en Tromp kenden de IJmuidenaren nog wel en als een man beantwoordden zij die roep. Binnen korte tijd was het de binnen de hele beweging.

Maar ik moet ook denken aan de Tweede Kamer en de koning(in) waarvoor luid een driewerf’ Hoezee’ geroepen wordt. Ook koningin Wilhelmina gebruikte het woord vaak in haar toespraken. Want ‘ hoera’ was in deze gevallen niet gepast omdat het terug zou gaan op een Duits woord en na de oorlog wilde niemand dat.

Maar ikzelf hoor liever ‘ hoera’ dan ‘ hoezee’. Zit voor mijn gevoel geen bijsmaakje aan.