De afgelopen maand schreef en tekende ik bij het glazen kunstwerk dat wij kochten tien jaar na de niertransplantatie.
Ik maakte een foto van het glaswerk, verknipte die, tekende erin, zocht er woorden bij en met die woorden maakte ik mijn tekst. klik op de foto om het goed te kunnen lezen.
Ik las gisteren in het boek ‘Je leven schrijven’ van Julia Cameron dat het woord ‘amateur’ komt van het Latijnse werkwoord ‘amare’, dat liefhebben betekent.
En opeens snap ik waarom amateurs vaker plezier hebben in het zingen, dansen, voetballen, tekenen of schrijven dan profs. Behalve als ze ernaar streven zo goed te worden als een prof. Dan komt de druk en de spanning om het moeten presteren erbij. En dan wordt liefhebben vervangen door moeten.
Laat mij maar lekker amateur zijn en spelen met woorden en beelden. Geen druk of deadline maar een paar uur ontspannen genieten van tekenen, schrijven of een andere activiteit.
Terwijl Ton gisteren voetbal keek, zat ik lekker aan tafel te tekenen en maakte ik weer een collage. Daarna wat op de computer eraan verandert. Heerlijk. En Ton genoot ook want Feyenoord en PSV wonnen en Ajax verloor.
Hier wat werk van die avond.
Ik schrijf omdat ik het heerlijk vind mijn pen te volgen zonder te weten waar ik uitkom. Woord na woord ga ik voort en mijn pen vliegt over het papier naar verder, onbekend gebied.
Ik lees vaak verbaasd mijn woorden na en denk: heb ik dat bedacht? Woorden spelen met elkaar in mijn brein. Leggen het met elkaar aan of stoten elkaar af. En zo lang mijn pen over het papier voortgaat, zo lang gaan de woorden mee. Soms snellen ze zelfs vooruit en kan mijn hand het bijna niet bijhouden.
En het wonderlijke is dat dezelfde woorden andere combinaties kunnen vormen en dat er daneen heel ander verhaal ontstaat.
Daarom is schrijven zo boeiend. Je begint maar waar je eindigt merk je pas als je pen stopt.
Als ik niet schrijf buitelen gedachten vaak over elkaar heen. Mooie zinnen en woorden lossen op en ik krijg ze niet meer zo mooi terug.
Niet schrijven is thuis niet op reis gaan.
Ik kreeg van Nel het volgende gedicht toegestuurd:
Niets zeker hoeven weten
is ook een optie.
Spreid je armen,
vang de dromen.
Denk jezelf
tot vogel
en val
omhoog.
Mary Heylema.
Ik schreef daarna:
Wat een heerlijk gevoel is dat: niets zeker hoeven weten. Dus al word je wat vergeetachtiger, dat geeft niet, want je hoeft niet alles te weten.
Al vind je zelf vaak van wel:’dat moet ik toch weten!’ Nee dus.
Belangrijker is je open te stellen voor bijvoorbeeld dromen. Niet ‘je’ dromen, maar ‘ de’ dromen. Dat is een verschil, want als je dromen hebt en die komen niet uit, dan kun je teleurgesteld zijn.
Maar vang je ‘de’ dromen, dan kun je daar alle kanten mee op.
Dromen laten je soms wegzweven als op de vleugels van de fantasie. Alles is er anders dan in de dagelijkse werkelijkheid. Zelfs vallen wordt iets lichts want je stijgt op, gaat omhoog, los van het daagse.
heerlijk gevoel is dat
je hoeft niet alles te weten
dromen laten je soms wegzweven
heerlijk gevoel is dat
op de vleugels van de fantasie
los van het daagse
je hoeft niet alles te weten
heerlijk gevoel is dat
Vanochtend geschreven bij deze tekening van mij.
De bloei zit erop. De kleur is weg, maar waar het allemaal om begonnen is, dat is er: zaad.
De zaadpluizen die straks door de wind meegenomen worden naar een plek, ver van de moederplant. Want nageslacht krijgen is belangrijk maar opgroeien, dat moet ergens anders. Moeders wil geen concurrentie in de buurt.
Zacht wiegt de plant heen en weer, wachtend op de juiste windvlaag om los te laten: dag kinderen, het ga jullie goed. Ik heb mijn taak gedaan. Nu even bijkomen.
Nog een zin uit het gedicht “Februarizon’ van Paul Rodenko:
‘het straatgebeuren zeilt uit witte verten aan’
Direct zie ik dikke witte wolken in de lucht die aankomen zeilen, bol opgeblazen als zwanenvleugels. Maar in deze regel zeilen ze niet over het straatgebeuren heen maar zit het straatgebeuren er middenin opgesloten.
Is het er stil? Zijn alle straatgeluiden daar gedempt? En als de auto’s, fietsen en wandelaars eruit komen, zwelt dan het straatgeluid weer aan?
Witte verten, geen witte wolken, maar ik zag het direct voor me als wolken. En het is nog niet hier maar komt uit de verten hierheen.
Wat is het toch wonderlijk dat als je woorden op een andere manier rangschikt, er een ander beeld ontstaat, met precies dezelfde woorden.
Bijvoorbeeld: ‘het witte straatgebeuren zeilt uit verten aan’. Dan heeft het gesneeuwd en zie ik het niet echt bewegen maar als een herinneringsbeeld binnenkomen.
Daarom vind ik het zo leuk allerlei woorden uit te knippen en die steeds anders met elkaar te combineren. Heerlijk dat ik spelen met woorden en beelden nog zo leuk vind om te doen. Heb je weinig voor nodig, alleen wat tijd. En die heb ik gelukkig nog in overvloed.
Nog zo’n uitnodigende zin uit het gedicht ‘Februarizon’ van Paul Rodenko :
‘De populieren werpen met een schoolse nijging
elkaar een bal vol vogelstemmen toe’
Een schoolse nijging, wat klinkt dat deftig terwijl ik populieren echt geen deftige bomen vind. Nijgen is een lichte buiging met het hoofd maken, bijna onzichtbaar. Er zit een soort afstand tussen, niet te dicht bij elkaar komen. En dat schoolse maakt het nog stijver. Ik denk opeens aan de lange rijen banken waarin wij zaten in de klas met de armen over elkaar, stijf rechtop. Als rijen populieren.
En dan die tegenstelling van die deftige stijve populieren die elkaar een bal toewerpen vol vogelstemmen. Die zijn als jonge opgewonden stemmetjes van kinderen die even los mogen op de speelplaats.
En vogels die zingen gaan ook los, hele riedels komen in de omgeving terecht. Nu het richting lente gaat begin ik al steeds meer vogels te horen. Ze gaan met hun gezang hun plekje vastleggen, een vrouw versieren. In opgewonden klanken, van boom tot boom, van struik tot struik, van daknok tot daknok. Ballen vol vogelgeluiden.
Van Nel kreeg ik onlangs het gedicht ‘Februarizon’ van Paul Rodenko uit 1950 toegestuurd. En daarin staan regels die vragen om er zelf bij te gaan schrijven. Neem nu de eerste regel: ‘Weer gaat de wereld als een meisjeskamer open’. Direct na het lezen schreef ik:
Wat een openingsregel. Ik wil het voor me zien hoe zo’n deur opengaat en dat je een eerste blik in die kamer werpt. Maar bestaat dè meisjeskamer? Elk meisje maakt zich, als ze mag, haar kamer eigen met spullen en kleuren waar zij blij van wordt. Dat kan het stereotiepe roze zijn, maar ook zwart of een andere kleur. Soms hangen er posters van idolen of foto’s van haarzelf en vriendinnen of familie. Zijn er poppen of veel make-upspullen of juist helemaal niet?
Toch, als ik in eerste instantie aan een meisjeskamer denk zie ik zachte kleuren, zachte knuffels, veel kleine troepjes en een wat rommelig geheel.
Hoe zou Rodenko zo’n kamer voor zich hebben gezien en waarom dit als openingsregel?
Heeft het met februari te maken, bolletjes die wat schuchter uit de grond komen en in het nog kille buiten hun kleuren laten zien? Ziet hij meisjes als een beginnende lente? En dan het woordje ‘weer’. Het gebeurt dus vaker dat die kamer open gaat, net als de lente en net als het ontluiken van meisjes tot vrouw.
Wat één regel toch weer vele andere zinnen kan oproepen, gewoon door je pen over papier te laten gaan.
Paul Rodenko (1920-1976)
Gisteren zitten schrijven naar aanleiding van : Beschrijf de zee als vrouw.
Ze is er, was er en zal er blijven zijn met al haar schoonheid, nukken en streken.
Ze kan je strelen als een geliefde, omverslaan als een woedende vrouw en glad zijn als een onschuldige babay: de zee.
Veranderlijk en toch ook weer niet. Gastvrij voor planten en dieren. Ze is de oerbron die tot op zekere hoogte voor zichzelf kan opkomen maar teveel verkeerde indringers kunnen haar langzaam doen veranderen.
Ik ben graag in gezelschap van vrouwen en voel me heerlijk in de nabijheid van de zee. Ze kalmeert, geeft rust en energie. Ze laadt me op en is er altijd.
Ik zie haar graag woest met het schuim op de mond. Te kalm vind ik haar soms wat saai maar wel mooi genoeg om erlangs te wandelen en van haar stilte te genieten.
Ze is zo veelzijdig als een vrouw kan zijn: zacht, speels, hard, verwoestend, koud, warm, stil, omstuimig, leven schenkend, leven nemend.
Daarom boeit de zee mensen over de hele wereld en van alle tijden.
De foto’s maakte ik voor het project ’stem van de zee’ .
Nu ga ik naar Ton toe en hoop dat hij morgen weer naar huis mag.
Geregeld knip ik uit bladen woorden die me op dat moment aanspreken. Later ga ik ermee schrijven of, zoals je ziet, erbij tekenen.
Afgelopen zaterdag hadden we de jaarlijkse reünie van de kweekschoolmeisjes en dan hoor je dat ouder worden niet betekent’ zorgeloos zijn’. Gelukkig zijn de momenten dat we met elkaar eten, lachen, dat weer even wel. Zou er iemand echt zorgeloos kunnen zijn op volwassen leeftijd? Ik betwijfel het. Het leven deelt toch geregeld tikjes of tikken uit en de wereld om ons heen baart toch ook zorgen.
Wat is het dan heerlijk af en toe van die momenten van zorgeloosheid te ervaren. Iets om te koesteren. Volgend jaar de 25e reünie met hopelijk weer zorgeloze momenten.
~